Merkel neden çark etti?

Avrupa ekonomisinin en güçlü üyesi Almanya, Mısır’da darbeyle başa gelen Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’yi ağırladı. Sisi’nin darbeyle görevden uzaklaştırdığı eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye idam cezası verilmesinin hemen ardından gerçekleşen ziyaret hem Almanya’da hem de Avrupa’da tartışmaya yol açtı. Avrupa ekonomisinin lokomotifinin bir yandan üçüncü dünya ülkelerine ‘insan hakları karnesi’ dağıtırken bir yandan Sisi’yi devlet protokolüyle karşılamasına özellikle medyadan ve insan hakları örgütlerinden büyük eleştiriler vardı. Ziyaret de protestolar ve tartışmalar atmosferinde gerçekleşti.

Şansölye Angela Merkel’i daha önce yaptığı “Mısır’da adil parlamento seçimleri yapılmadan Sisi’yle görüşmeyeceğim” açıklamasından döndüren neydi? Zira böyle bir seçim henüz Mısır’da yapılmış değil. Sisi’ye Berlin davetinin çıkmasında Alman endüstri devi Siemens’in Kahire ile  8 milyar euroluk anlaşmasının payı büyük.
Siemens, Mısır’a gaz ve enerji santralleri inşa edip, ülkenin elektrik üretiminin yüzde 50 artmasını sağlayacak.

Bir gazetecinin protestosunun damga vurduğu ortak basın toplantısında Merkel Mısır ve Almanya’nın ‘ortak çıkarları olduğu’nu söyledi. İdamlar ve insan hakları ihlallerinde fikir ayrılıklarından söz etti. Alman lider, “Eğer ortak olmak ve karmaşık sorunları çözmeyi  istiyorsa bu tür şeyleri konuşabilmeliyiz” mesajı verdi.

"Kârlı bir anlaşma için"

Sisi ise darbe yönetiminin Müslüman Kardeşler üyelerine verdiği idam cezalarını “Biz de demokrasiyi seviyoruz ama çok zor zamanlardan geçiyoruz” sözleriyle savundu.
Ziyaret öncesi Af Örgütü’nün başını çektiği bir çok insan hakları kuruluşu ortak bir açıklamayla Sisi’yi “Batı’da istenmeyen adam” ilan etmişse de ziyaret Sisi’nin hanesine ‘büyük bir başarı’ olarak yazıldı.

Şansölye’nin sözcüsü Deutsche Welle’ye yaptığı açıklamada Merkel’in fikrini değiştirme nedenini ”Şansölye fikrini değiştirdi çünkü Mısır Arap aleminde çok önemli bir aktör. Bölge barışına katkıda bulunabilir” sözleriyle açıkladı.

'Siemens anlaşması önemli bir faktör'

Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan Avrupa Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Olaf Boethke ise Siemens anlaşmasının Sisi’ye giden davette en önemli faktör olduğunu savunurken, “Sisi Mısır’da iktidarı ele aldıktan sonra İsrail’in en önemli müttefiki oldu – ki bence bu da Almanya için çok önemli bir unsur. Bence Almanya Mısır’ı Ortadoğu’daki müttefiklerinden ve çıkar ortaklarından biri olmaya doğru yönlendiriyor” dedi. 

Siemens ile Mısır arasındaki anlaşma epeydir böyle yüklü miktarda bir yatırımın yolunu gözleyen endüstri şirketine ihtiyacı olan teşviği sağlayacak.

Sisi’nin Berlin çıkarması Alman toplumu ve medyası için de oldukça tartışmalı geçti.  Güçlü Der Spiegel dergisinin yazarı Raniah Salloum, “Berlin en güçlü diplomatik enstrümanlarından birini kârlı bir çıkar anlaşması için feda ediyor” sözleriyle Sisi’nin ziyaretini eleştirdi. Mursi’nin idam kararına Avrupa’da en güçlü eleştiriyi getirmiş olan Alman Parlamento Başkanı Norbert Lammert de ziyarete karşı çıkıp Sisi’yle görüşecek ‘bir şeyinin olmadığını, Sisi’nin Mısır’ın demokratikleşmesine ve iç huzuruna hiçbir katkısı olmadığı’nı söyledi. Lammert, “Mısır’dan uzun süredir beklnenen parlamento seçimlerini yapmasını bekliyorken, toplu tutuklamalar, uzun hapis cezaları, muhalefetin hapsedilmesi ve inanılmaz sayıda idam cezalarına tanık oluyoruz” eleştirisini getirdi.